مصطکی
نام انگلیسی: Mastic tree
نام علمی: pistacia lentiscus
خانواده: Anacardiaceae
مشخصات گیاه
درختچه ای همیشه سبز (به ندرت درخت)، به ارتفاع 1 الی 3 متر. برگ ها به طول 3 الی 10 سانتی متر، دائمی، اغلب شانه ای زوج، با محور بالدار، برگچه ها 2 الی 3 به ندرت 4 تا به صورت جفتی، به طول یک و نیم (5/1)، به عرض نیم تا یک و نیم سانتی متر، چرمی، تخم مرغی تا مستطیلی – سر نیزه ای یا بیضوی، نوک کند، نوک کوتاه دار، بی کرک. گل آذین حاوی گل های نر انبوه سنبله مانند – خوشه ای، به طول 1 – 3 سانتی متر. گل آذین گل های ماده محوری دسته ای متشکل از 1 – 4 سنبله، ساده یا کمی منشعب و خوشه مانند، به طول 1 – 3 سانتی متر. گل های نر با دمگل کوتاه، با 4 – 5 پرچم و پرچم عقیم مخروطی. گل های ماده تقریبا بدون گلپوش به طول یک و نیم میلی متر، هم اندازه مادگی، خامه کوتاه تر از تخمدان و کلاله. میوه به عرض حدود 3 – 4 میلی متر، تخم مرغی – کروی، تا حددی فشرده، با خامه 3 شاخه تاج دار، در حالت رسیده قرمز یا سیاه شونده، مشبک
پراکندگی جهانی: نواحی مدیترانه ای.
پراکندگی جغرافیایی در ایران: در ایران نمی روید و کاشته نیز نشده.
ترکیبات شیمیایی و خواص دارویی
در درخت مصطکی 20 نوع ترکیب شیمیایی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از: ترپینن 4 ال، الفا ترپینول، لیمونن، بتا میرسن، سیمن، الفا فلاندرون و بتا کاریوفیلن. محرک مدر و قابض است. رزین مصطکی توسط دندان پزشکان برای پر کردن دندان های پوسیده به کار گرفته می شود. صمغ مصطکی به صورت خمیر برای نزله های سینه و عفونت های ششی به کار می رود. میوه های آن به صورت امولیسون در شربت های سرما خوردگی و به صورت جوشانده و غرغره برای زخم های گلو و خونریزی از لثه استفاده می شود. دندان درد را تسکین، لثه را محکم و خونریزی را متوقف می کند. میوه آن خوراکی است. رزین مصطکی امروزه کمتر به کار می رود، اگر چه می توان آن را به عنوان خلط آور برای درمان بیماری های برونشیت و سرفه ها به کار برد و برای درمان اسهال نیز آن را مصرف کرد. همچنین می توان آن را برای درمان تاول ها و کورک ها، زخم های رو باز و بیماری های مشابه پوستی به کار برد. رزین آن را مخلوط با دیگر ترکیبات برای پر کردن موقتی دندان های پوسیده به کار می برند.