توت آمریکایی
نام انگلیسی توت آمریکایی: Osage Orange, hedge apple
نام علمی توت آمریکایی: Maclura pomifera
خانواده توت آمریکایی: Moraceae
مقدمه ای بر توت آمریکایی
منشا اصلی این درخت آمریکا بوده و این جنس از درخت به افتخار ویلیام ماکلور، زمین شناس اسکاتلندی نامگذاری شده است. درخت توت آمریکایی (پرتقال اوسیج) هیچ ارتباطی با خانواده مرکبات ندارد اما میوه دارای عطری شبیه پرتقال است. میوه به دلیل شکل عجیب و غریبی که دارد نام های مختلفی گرفته است.
مشخصات گیاه توت آمریکایی
این نوع توت با نام علمی Maclora pomifera متعلق به زیررده دولپهایها، راسته رز و تیره توت (Moraceae) است. درخت این توت، دو پایه، خزان کننده کوچک یا درختچهای بزرگ به ارتفاع هشت الی 20 متر، با قطر تاج پوششی شش الی هشت متر بوده و شاخه های این درخت، متراکم، نا منظم، افراشته و خاردار است که از قسمت پائین تنه رشد می کند. پوست تنه این نوع درخت توت به رنگ قهوه ای روشن، خشن و پوسته پوسته بوده و سیستم ریشه این درخت، طویل ، گسترده و تهاجمی و این گیاه دارای سرعت رشد زیادی است. برگ های این گیاه، ساده، متناوب و صاف و به طول پنج الی 12.5 سانتی متر و به عرض چهار الی پنج سانتی متر و رنگ آن ها سبز درخشان است که در پائیز قبل از خزان کردن زرد می شوند. این گیاه دارای گل های نر و ماده بصورت مجزا بر روی درختانی مجزا می باشد. گل توت آمریکایی فاقد ارزش زینتی می باشد. قسمت قابل توجه این درخت، میوه های کروی شکل، سبز رنگ و تقریبا به اندازه پرتقال آن است که ظاهری چروک مانند دارند، از نظر گیاه شناسی این میوه ها جزو میوه های مرکب و مشابه توت خوراکی از نوع سینکارپ بوده و هر میوه دارای برجستگی هایی است. میوه این گیاه اواخر تابستان و اوایل پاییز پدیدار شده و رنگ میوه ها در فصل پاییز به سبز متمایل به زرد روشن تغییر می کند، این میوه دارای شیرابه سفید رنگ و بسیار چسبناک بوده و بر خلاف عمده گیاهان این خانواده یعنی میوه توت خوراکی، میوه این درخت، تلخ و غیر خوراکی است.
نیازهای اکولوژیکی توت آمریکایی
سرما و گرمای زیاد را تحمل می کند. در خاک های فقیر، قلیائی و خشک نیز رشد می کند. نور مستقیم خورشید و باد را تحمل می کند. در محدوده گسترده ای از pH قادر به رشد است ولی pH مطلوب برای رشد این درخت 6.6 تا 7.5 میباشد.
ترکیبات شیمیایی و خواص توت آمریکایی
توت آمریکایی دارای ترکیباتی چون ایزوفلاوونهای اوسیژن و پومیفرین جزو فلاونوئیدهای میوه و چوب این گیاه بوده که حدود ۱۰ درصد وزن خشک آن را تشکیل میدهد، وزن اولیه میوه شامل پکتین، رزین، لیپید و قند است. به دلیل وجود این ترکیبات و بر خلاف ادعاهایی برخی افراد در مورد خاصیت دارویی میوه این گیاه، کاربرد دارویی مشخص و مورد تاییدی از میوه این گیاه وجود ندارد، بنابراین استفاده از میوه توت آمریکایی به دلیل امکان ایجاد مشکلات و عوارض جسمی، توصیه نمیشود، بومیان آمریکایی از ریشه این گیاه برای مداوای برخی امراض چشم استفاده می کردند. این درخت حاوی تتراهیدروکسیس تیلبن می باشد که یک قارچ کش قوی است و می تواند حشرات را دفع کند. شاید به دلیل وجود این ترکیب شیمیایی چوب این درخت در برابر پوسیدگی مقاوم است.
کاربرد های توت آمریکایی
توت آمریکایی علاوه بر میوه های زیبا، به عنوان سایبان، بادشکن، پرچین، کنترل فرسایش و آمایش خاک در نواحی نامساعد نیز کاربرد دارد. ارزش این گیاه در طراحی فضای سبز، در توان قابل توجه آن برای تحمل خاک های فقیر و آب و هوای بسیار سرد و بسیار گرم و وزش باد های تند است. درخت توت آمریکایی چوب بسیار محکم و قوی دارد که در صنایع مختلف و ساخت وسایل متنوع از چوب این درخت استفاده فراوانی میشود. چوب درخت توت آمریکایی بسیار قوی، انعطاف پذیر و بسیار مقاوم است و موریانه ها هم نمی توانند به آن آسیبی برسانند اگرچه ویژگی خاصی که آن را در شمار گیاهان زینتی قرار دهد ندارد، ولی درخت سودمندی برای احیاء اراضی و کنترل فرسایش و آمایش خاک بوده و در نواحی گرم و خشک که سایر گیاهان به سختی زنده می مانند، رشد خوب کرده و سایبان دلپذیری ایجاد می کند. تنها اشکال درخت توت آمریکائی ریشه های تهاجمی آن است که به تأسیسات شهری، لوله آب و فاضلاب ،آسیب وارد می آورد. باید از کشت آن در اطراف تأسیسات ممانعت شود.
توت آمریکایی دارای عیوب زیر می باشد:
ریزش میوه ها محیط را کثیف می کند.
ریشه های تهاجمی آن لوله های آب و فاضلاب و زهکش ها و سایر تأسیسات شهری آسیب وارد می آورد.
شاخه های آن خاردار هستند.
نسبتاً عاری از آفات و بیماری ها است.
تکثیر گیاه توت آمریکایی
تکثیر این درخت از طریق کاشت بذر می باشد. قبل از کاشت بذر ها را به مدت ۳ ماه در فریزر قرار دهید و بعد آن ها را 2 روز در آب بخیسانید و بعد اقدام به کاشت آن ها نمایید.
مراقبت و نگهداری توت آمریکایی
مکانی که درخت توت آمریکایی کاشته میشود باید عاری از علف های هرز باشد. علف های هرز مواد مغذی خاک را مصرف میکنند و اجازه نمیدهند که مواد مغذی در اختیار گیاه قرار بگیرد.
در زمستان باید درخت ها را هرس کرد.
درخت در یک محل خوب با شرایط ایده آل رشد مطلوبی داشته و به سرعت رشد میکند. بعد از گذشت 10 سال درخت به بلوغ میرسد و به یک سایبان بسیار عالی تبدیل میشود.